در مورد ولایت فقیه و یا به تعبیری روشن تر حکومت و رهبری ،کاملا پیداست که دردین اسلام بحث اجرای حدود ،احکام الهی و سایر مسایل و دستورات دین اجرا نمی شود مگر در سایه حکومت و حاکمیت. نکته دوم در مورد فقاهت در شیعه است که ،امری است پویا و فعال و محدود به زمان یا فرد خاصی نیست ، به عنصر زمان و مکان توجه جدی دارد و شاید این ویژگی باشد که فقاهت شیعه هیچگاه ایستا نبوده و پویا وفعال بوده است. دلیل آن هم تنوع ابواب فقهی و مسایل آن در کتاب علما از قدیم تا کنون است. تاریخ اندیشه و تفکر شیعه در فقه و ابواب آن به خوبی گواه است که فقها و علما به مقتضای هر عصر و دوران ،مسایل و یا رساله هایی در باب حکومت،امر به معروف ،جهاد واجرای حدود دینی و شرعی داشته اند و بعضا در مواقع خاص به مطالب و مسایل حکومتی هم اشاراتی نموده اند حضرت امام هم ، همزمان با آغاز مبارزات سیاسی خویش نیز اندیشه ولایت فقیه را - که از قدمتی بسیار طولانی در میان فقها برخوردار بود-بیان و در کتاب کشف الاسرار اشاره و بحث های تکمیلی و مفصل را در بحث های نجف خویش در سال 1348 شمسی با تدوین کتابی تحت نام ولایت فقیه منتشر نمودند. به بیان گویاتر ،برای اولین بار از نظری و تئوری مطروحه درشیعه در باب ولایت ،حضرت امام ساختار و شکل حکومتی اسلامی شیعی را با تناسب مقتضیلت زمان حاضر ارائه نمودند. شرح و بسط علمی و از همه مهمتر طرح نمودن آن در جمعی عمومی نشان از قدرت علمی بالا و توانایی استدلال ایشان در بحث را می نماید ایشان به جهت درک والایی که از فقاهت دارند ،با کمال شجاعت ولایت فقیه را تدوام امامت ائمه دانسته و بیان می دارند که ادله امامت ،عینا دلی بر لزوم حکومت بعد از غیبت ولی امر (عج) است . برای فقیه همه اختیارات پیامبر و ائمه که به حکومت و سیاست برمی گردد ثابت است. حضرت امام در تبین ولایت فقیه اشاره دارند که :حکومت اسلامی ، حکومت قانون اسلام و قرآن است و فردی می تواند متصدی حکومت و ولایت فقیه گردد که شایستگی لازم اخلاقی و اسلامی ا داشته باشد و ثالثا باید در عمل ، به معیارها قانون ها و آداب اسلامی پای بند و متعهد بوده و در تمام شئون سیاسی اجتماعی مصالح اسلام و مسلمین را رعایت کند. برای مطالعه بیشتر شما به: کتاب امام خمینی و حکومت اسلامی؛ پیشینه و دلایل ولایت فقیه نشر کنگره امام خمینی و اندیشه حکومت اسلامی نشر موسسه تنظیم ونشر آثار امام ؛ پرسشها و پاسخ های دانشجویی شماره 15 ،ولایت فقیه و جمهوری اسلامی نشر معارف ، مراجعه نمائید
میرمیران