 |
||
| شناسنامه | ||
|---|---|---|
| نام کامل | سید محمدمهدی بحرالعلوم | |
| لقب | علامه بحرالعلوم | |
| نسب | سادات بروجردی | |
| تاریخ تولد | 1155 ق. | |
| زادگاه | کربلا، عراق | |
| محل تحصیل | کربلا و نجف | |
| محل زندگی | عراق | |
| تاریخ وفات | 1212 ق. | |
| محل وفات | نجف | |
| مدفن | نجف | |
| اطلاعات علمی | ||
| اساتید | محمدباقر وحیدبهبهانی شیخ یوسف بحرانی |
|
| شاگردان | جعفر کاشف‌الغطا ملا احمد نراقی |
|
| تالیفات | متعدد | |
سید محمدمهدی بحرالعلوم (1155 ق. کربلا - 1212 ق. نجف) که با عناوین سید بحرالعلوم، علامه بحرالعلوم و بحرالعلوم هم شناخته می‌شود یکی از علمای دینی و فقیهان شیعه و از مهادی اربعه در قرن دوازدهم و سیزدهم هجری بود. وی اشعاری به زبان عربی هم دارد. وی از مراجع تقلید و از عرفای بنام شیعه بود که معمولا وی را از پیشتازان عارفان متشرع معاصر شیعه می دانند.
زندگی نامه
سید محمدمهدی فرزند سید مرتضی فرزند سید محمد بروجردی از سادات بروجردی است. پدر وی به همراه خانواده به عتبات مهاجرت کرد و سید مهدی در سال 1155 قمری در کربلا به دنیا آمد. در همین شهر کودکی و نوجوانی خود را گذراند و در حوزه دینی کربلا، مقدمات نحو و صرف و ادبیات و منطق و فقه و اصول را از پدر خود و سایر مدرسان آنجا فرا گرفت. در سنین نوجوانی دروس حوزوی را نزد پدر خود و هـمچنین محمدباقر وحیدبهبهانی و شیخ یوسف بحرانی گذراند و به درجه اجتهاد نائل شد. وی یکی از جمله بزرگانی است که در اوج قله عرفان تاریخ تشیع قرار دارد و در این زمینه رساله ای مشهور در سیر و سلوک عرفانی به وی منسوب است.
در جوانی به نجف رفت و در آنجا به دلیل انجام کارهای عمومی و عام المنفعه از شهرت و نفوذ اجتماعی زیادی برخوردار شد. وی سپس به ایران مهاجرت کرد و چندسالی در مشهد بود و پس از آن مجددا به عراق بازگشت. وی در سال 1212 قمری در نجف درگذشت و همانجا دفن شد.
آثار
بحرالعلوم دارای تالیفات ارزنده‌ای در علوم مختلفه می‌باشد که چند نمونه ذکر می‌شود:
- مصابیح، کتابی ارزنده در فقه (در عبادات و معاملات)؛
- الدره النجفیه، منظومه‌ای در فقه، مشتمل بر دو هزار بیت شعر که چندین بار تفسیر و شرح شده است.
- مشکاه الهدایه، شاگردش مرحوم شیخ جعفر کاشف الغطا، به امر استاد بر آن شرحی نوشته است.
- الفوائد الاصولیه؛
- حاشیه علی طهاره شرائع المحقق الحلی؛
- الفوائد الرجالیه پیرامون علم شامخ رجال؛
- رساله فی الفرق والملل؛
- تحفه الکلام فی تاریخ مکه و بیت الله الحرام؛
- شرح باب الحقیقه والمجاز؛
- قواعد احکام الشکوک؛
- الدرة البهیه فی نظم بعض المسائل الاصولیه؛
- دیوان شعری که دارای بیش از یک هزار بیت می‌باشد.
- کتاب صلوه
- رجال
- اجازات
- فوائد اصولیه
- ارجوزه
- رساله‌ای منسوب به ایشان در سیر و سلوک
- دیوان اشعار[1]
شاگردان
فهرست برخی از شاگردان علامه[2]:
- جعفر کاشف‌الغطا (شیخ جعفر نجفی)
- سید جواد عاملی
- شیخ اسداله شوشتری
- ملا احمد نراقی
- سید یعقوب کوه کمری
- علامه محمد ابراهیم کلباسی و ....
- سید محمد مجاهد[3]
سید مهدی میرمیران
